1826 ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ

Από τον Απρίλιο του 1825 ξεκίνησε η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου, αρχικά από τις δυνάμεις του Κιουταχή και μετά από τον Κιουταχή και τον Ιμπραήμ. Οι δύο στρατοί κατέστησαν ασφυκτική την πολιορκία με ανηλεή κανονιοβολισμό του Μεσολογγίου και με την κατάληψη των στρατηγικής σημασίας νησίδων Βασιλάδι και Κλείσοβας. Μετά την πτώση των δύο νησίδων και την αποτυχία του Μιαούλη να διασπάσει το ναυτικό αποκλεισμό, η θέση των πολιορκούμενων κατέστη δεινή. Από τις αρχές Μαρτίου 1826 η πείνα γίνεται ο μεγαλύτερος εχθρός. Οι Μεσολογγίτες αρχίζουν να τρώνε σκύλους, γάτες και ποντίκια για να επιβιώσουν. Παρόλα αυτά όταν ο Ιμπραήμ τους προτείνει να εγκαταλείψουν την πόλη με τα όπλα, τις οικογένειες και την κινητή τους περιουσία η απάντηση είναι “αποθνήσκομεν αλλά δεν προσκυνούμεν”. Η πολιορκία συνεχίζεται και πλέον οι πολιορκημένοι περιφέρονται σαν φαντάσματα από την ασιτία, αφού οι μόνες τροφές πια είναι τα σκουλήκια και τα φύκια. Υπό τις συνθήκες αυτές, που καθιστούσαν αδύνατη την αποτελεσματική υπεράσπιση της πόλης, αποφασίστηκε σε συμβούλιο οπλαρχηγών και προκρίτων η έξοδος και ορίστηκε για το βράδυ του Σαββάτου προς Κυριακή των Βαΐων, 10 Απρίλη 1826, δύο ώρες μετά τη δύση του ήλιου. 3.000 περίπου μαχητές και 6.000 γυναικόπαιδα χωρισμένοι σε τρία σώματα με αρχηγούς τον Νότη Μπότσαρη, τον Κίτσο Τζαβέλα και τον Δημήτρη Μακρή βγήκαν από το κάστρο. Τους ακολουθούσαν οι γυναίκες που φόρεσαν αντρικά ρούχα και κρατούσαν το όπλο στο χέρι, μαζί με τα παιδιά και τους γέροντες.

 Όμως, το σχέδιο της εξόδου, είτε προδόθηκε, είτε δεν εφαρμόστηκε σωστά κι έτσι οι δυνάμεις του Ιμπραήμ κατέσφαξαν τους Μεσολογγίτες. Από τους 3.000 μαχητές, 1.700 έπεσαν νεκροί. Από τους αμάχους, 5.000 σκοτώθηκαν μέσα στη νύχτα. Πέρασαν μόνο 13 γυναίκες μαζί με 3 – 4 παιδιά. Άλλα 6.000 γυναικόπαιδα στάλθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Πόλης και της Αλεξάνδρειας.